Ndërlidhja me Industrinë dhe Partneriteti

Të diplomuarit e CSE-së në UBT kanë pritshmëri të larta të jenë në gjendje të përshtaten shpejt me në industri, t’ju përgjigjen shpejt nevojave të tregut dhe të miratojnë një qasje integruese në zhvillimin e produktit dhe procesit, dhe në bazë të njohurive dhe përvojës së tyre në fusha të ndryshme, të kenë aftësi disiplinare dhe të jenë udhëheqës më kompetentë të ekipit.

 

Të diplomuarve do t’ju kërkohet të punojnë në një mjedis industrial dhe të vënë në funksion teknologji të përparuar sipas parimeve të QPS-së, si dhe të komunikojnë me të dhe të sigurojnë një lidhje midis një specialist në një zonë të caktuar, që janë në përputhje me kërkesat e bizneseve të Kosovës. Atyre, gjithashtu, do t’u jepet mundësia do të japin kontribut të rëndësishëm në të gjitha fushat e shkencës dhe inxhinierisë kompjuterike – nga konceptimi në hartimin e produktit përfundimtar në një sistem me të vërtetë të saktë, ku kompjuteri dhe sistemet nëntokësore të inxhinierisë integrohen dhe ndërthuren njëkohësisht me njëra-tjetrën, për të dhënë zgjidhje në lidhje me problemet që hasen në industri dhe në sferën e teknologjisë.

 

Kërkesa e tregut të punës në Kosovë për shkencën kompjuterike dhe inxhinierinë ka qenë veçanërisht e lartë gjatë viteve të fundit. Bazuar në një studim të kohëve të fundit të kërkesës së të diplomuarve të arsimit të lartë në sektorët e ekonomisë dhe aftësive (EC/LSE, 2015) në Ballkanin Perëndimor dhe në Kosovë, teknikët dhe profesionistët e TIK-ut janë një nga profesionet më dinamike dhe frytdhënëse, përsa i takon rritjes së punësimit në Kosovë.

 

Ndërkohë, nga ana tjetër, UBT përdorë një gamë të gjerë parametrash për të vlerësuar kërkesën për profesionistët në sektorët ekonomikë.

 

Tërësia e treguesve përbëhet nga: (1) sektorët e aftësive që punësojnë shumicën e profesionistëve (të jenë të aftë dallojnë të gjithë punëtorët në sektorë), (2) përqindja e shpërndarjes së profesionistëve në të gjithë sektorët ekonomikë (ISCO) dhe (3) prirje për krijimin e vendeve të punës në dekadën e kaluar për sektorin ekonomik përkatës NACE).

 

Sipas Anketës që tregon Fuqinë Punëtore të Kosovës (2015), veçanërisht në sektorin ekonomik, pjesa më e madhe të profesionistëve të punësuar janë në përpunimin e programimeve kompjuterike dhe prodhimin e kompjuterave, së bashku me pajisje të tjera elektronike.

 

Në këtë pikëpamje, përshtatja ndaj kërkesave bazohet kryesisht tek njohuritë e përdorura për krijimin e produkteve dhe shërbimeve që tregtohen. Nëse “know-how” (të dish si të veprosh), është një teknikë e importuar dhe avantazhi konkurrues është krijuar si një punë e lirë, mund të ketë efekte pozitive në të ardhurat, punësimin dhe mirëqenien e përgjithshme sociale. Prandaj, rritja dhe zhvillimi i kapaciteteve në planin vendor është çelësi për të fituar dhe mbajtur konkurrencën. Një përfaqësues nga sektori i ekonomisë duhet të bartë në vete aftësitë e duhura për të dhënë kontribut të vyer, duke nxitur ato aspekte të cilat kanë ndikim të menjëhershëm në rritjen e treguesve ekonomikë.

 

Të punësuarit në këtë sektor duhet të kenë aftësinë për t’u përshtatur, përtëritur dhe për t’u bërë më konkurrues. Në këtë pikëpamje vlen të theksohet se pjesës më të madhe të të punësuarve u kërkohet të kenë aftësi të mira, sidomos në fushën e inxhinierisë dhe shkencave kompjuterike.

 

Pjesa më e madhe e të punësuarve në vende pune, që kërkojnë shkathtësi të nivelit të lartë në shkencat kompjuterike dhe të inxhinierinë e arritshme, kryesisht zgjedhen përmes kualifikimeve të arsimit të lartë, si dhe aftësive teknike për aplikimin e njohurive në mjedisin prodhues.

 

Bazuar në treguesin për hapjen e vendeve të reja të punës, përkundër aplikimit të fundit dhe hyrjes në ekonominë e Kosovës, sektori i TIK-ut ka krijuar rreth 6500 vende të reja pune.

 

Si përfundim, në bazë të programimit kompjuterik dhe prodhimit të kompjuterave dhe pajisjeve elektronike, këto janë disa nga aftësive që ndikojnë në punësimin e pjesës më të madhe të profesionistëve. Së dyti, profesionet profesionale që lidhen me gjetjen e TIK-ut gjejnë zbatim në masën rreth 30% të ekonomisë së Kosovës, kryesisht në prodhimin industrial, administratën publike, TIK, kujdesin shëndetësor dhe shërbimet me karakter individual.

 

Sektori i TIK-ut ka krijuar rreth 6500 vende pune në dekadën e fundit dhe sipas parashikimeve ekonomike do të krijohen edhe 10,000 vende të reja pune deri në vitin 2025 (USAID, 2014).

 

Të diplomuarit do të jenë në gjendje të punojnë në profesione të ndryshme dhe në sektorë të ndryshëm ekonomikë, si:

  • Menaxheri i sektorit të Informacionit të biznesit – propozon plane dhe strategji për integrimin e TIK-ut në prodhim, shpërndarje të shërbimeve ose administrim.
  • Administrator i bazës së të dhënave – analizon nevojat për menaxhimin e informacionit, harton, zbaton dhe mirëmbanë bazat e të dhënave.
  • Projektuesi ose zhvilluesi i ueb faqes – krijon dhe zhvillon produktet dhe shërbimet e TIK-ut sipas kërkesës së klientëve.
  • Specialisti i medias digjitale – krijon faqet e internetit dhe aplikacionet multimediale, duke kombinuar fuqinë e teknologjisë digjitale me përdorimin sa me efikas të imazheve grafike, audio dhe video.
  • Konsulenti i TIK-ut – ofron shërbime konsulence për administratën e biznesit dhe botim në lidhje me atë se si TIK-u siguron vlerë për konkurrencën, administrimin dhe ofrimin e shërbimeve.
  • Menaxheri i Rrjetit – siguron shtrirjen e rrjetit, duke përfshirë telekomunikacionin dhe infrastrukturën kompjuterike për të përmbushur komunikimin e organizatave.
  • Specialist i Sigurisë në ICT-së – mban rrjetin e organizatave dhe klientëve, bazën e të dhënave dhe sigurinë e informacionit.
  • Administratori i Sistemeve – administron përbërësit e sistemeve të TIK-ut në serverë, rrjete, bazën e të dhënave, ueb serverët dhe administratorë ndërmarrjeje.
  • Specialist Teknik – mirëmban dhe riparon pajisje të llojit harduarë dhe softuarë, në përputhje me kërkesat e klientëve.