UBT nënshkruan marrëveshje bashkëpunimi me Universitetin Varshavës
06/02/2013
Prishtinë, 6 shkurt 2013 – Presidenti i UBT, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, me ftesë të Universitetit të Varshavës, ka qëndruar për një vizitë dyditore në Poloni.
Përveç tjerave, Presidenti i UBT, Prof. Dr. Edmond Hajrizi dhe Prorektorja për Çështje Akademike në Universitetin e Varshavës, në Poloni , Prof. Marta Kicinska- Habiovr, zhvilluan një takim të përbashkët dhe të rëndësishëm në objektin e Universitetit të Varshavës, dhe duke u bazuar marrëveshje e nënshkruar bilaterale për bashkëpunim ndërinstitucional.
Më konkretisht, kjo marrëveshje parasheh mundësimin e bashkëpunim ndërinstitucional në të gjitha nivelet e studimit: (bahcelore, master dhe atë të doktoratës), si dhe shkëmbimin e stafit akademik dhe të studentëve, projekte të përbashkëta zhvillimore dhe hulumtuese, studentët të organizojmë seminare dhe takime tjera akademike për çështje shkencor, përdorimin e bibliotekave përkatëse për nevoja të studimeve dhe hulumtimeve shkencore, programe të studimit në distancë, zbatimin e përbashkët të programeve studimore, aktivitetet lidhur me kurset verore dhe takime tjera akademike për çështje të rëndësishme për të dy institucionet dhe të dy vendet.
Bashkëpunimi ndërinstitucional në mes UBT dhe Universitetin të Varshavës, ka filluar edhe më herët përmes projektit “Erasmus Mundus”, për shkëmbim të studentëve dhe stafit.
z. Hajrizi, gjatë kësaj vizite dhe takimet e njëpasnjëshme që i zhvilloi me menaxhmentin më të lartë në Universitetin e Varshavës, u njoh me zhvillimet në këtë institucion, me theks të veçantë me punën që bëhet në të gjitha fakultete.
Përveç marrëveshjes, gjatë kësaj vizite dy ditore , Rektori i UBT-së Dr. Hajrizi, me ftesë të menaxhmenti të universitetit në fjalë, ka mbajt edhe një ligjëratë publike para studentëve dhe stafit të Universitetit të Varshavës, me temën “Aspektet politike, ekonomike dhe inovacioni në Ballkanin Perëndimorë dhe në veçanti Republika Kosovës”. Ligjëratë e mbajtur, të Prof. Dr. Edmond Hajrizit, para studentëve edhe stafit akademik të Universitetin e Varshavës, mund ta gjeni të publikuar të publikuar si më poshtë.
Po ashtu Presidenti i UBT-së, Dr. Hajrizi, u taku edhe me Prof. Dr. Edward Halizak, Drejtor i Institutit për Marrdhënie Ndërkombëtare, dhe biseduan për projekte për vitin që po kalojmë.
Universitetit i Varshavës është themelura në vitin 1816, dhe sot renditët në 4% të Universiteteve të kategorisë botërore. Kurse shtypi polak e renditë si universitetin numër një në vend. Është Universitet gjithëpërfshirës publik, dhe më i madhi në vend, me 54 mijë studentë, 3500 staf akademik dhe ligjërues, ka bashkëpunim ndërkometar me përmasa botërore, me 240 marrveshje bashkëpunimi universitar në 54 vendeve botërore, me 1000 marrveshje në kuadër të programin “Erasmus Mundus”, të Unionit Evropian, dhe është antëtar aktiv në kuadër të këtij projekti.
Ligjërata e mbajtur, të Prof. Dr. Edmond Hajrizit, para studentëve edhe stafit akademik të Universitetin e Varshavës
DEMOKRATIZIMI I BALLKANIT SI GJENERUES I DEMOKRATIZIMIT TË KOSOVËS
Prof. Dr. EDMOND HAJRIZI
Gjeopolitika e Ballkanit
Çështja e raporteve në Ballkan dhe kauzalitetit të Kosovës me BE dhe BN, mund të Kuptohet, krahas specifikave etnike, para së gjithash edhe me kuptimine ligjshmërive gjeopolitike në të cilat bazohen parimet dhe funksionimi raporteve të shteteve edhe kombeve brenda Ballkanit . Këto raporte pastaj diktojnë bashkëpunimin regjional dhe ndërkombëtar deri në nivelin global. Duke u bazuar në këto premisa krijohet strategjia e politikave shtetërorë përmes të cilave më lehtë mundemi ti ju shmangemi kurtheve që në këtë proces u paraqiten gjatë konflikteve të fundit të cilat nuk janë mbyllur në përputhje me interesat gjeopolitike që do të diktojnë në prioritete strategjike të fuqive të mëdha karshi vendeve të Ballkanit. Gjeografia e shteteve dhe kombeve të Ballkanit direkt ka ndikuar në historinë e saj, ndërsa historia pastaj ka ndikuar në bashkëveprimin e pandashëm me interesat gjeopolitike në formësimin mentalitetit dhe përmes tij në strategjinë e veprimeve politikave nacionale.
Konkretisht gjeopolitika ka për qëllim themelor të forcoj shpjegimin racional pse gjërat ishin të atilla çfarë kanë qenë, dhe në bazë të tyre të parashikohet skenari më I mundshëm I ngjarjeve të ardhshme dhe proceseve brenda rrjedhave të caktuara në Ballkan. Duhet nxitur BE ,të mos toleroj mosnjohjet e ndërsjella. Në këtë kontekst ,shtetet e Ballkanit, dhe Kosova duhet të mësojnë nga gabimet e veta sikurse që BE duhet rishikuar politikat e veta duke kërkuar që njohjet e ndërsjella të bëhen bazë mbi të cilat duhet domosdoshmërish ët zgjidhen sa më herët çështjet e hapura, duke përmbushur e standardet, duke mos toleruar urrejtjet . Relaksimi i raporteve të shteteve dhe kombeve në Ballkan duhet të jetë pasojë e demokratizmit të përgjithshëm në Ballkan ,veçmas Serbisë. Ballkani ka nevojë për reforma të mëdha dhe të jashtëzakonshme, meqë deformimet të pushtetit siç janë; korrupsioni , krimi im organizuar, mungesa e transparencës, politizimi administratës dhe ngushtimit të vazhdueshëm të mediave duhet ti takojnë të kaluarës. Në Ballkan duhet rishikuar edhe politikat e deritanishme nacionale por edhe te BE karshi disa shteteve të Ballkanit Perëndimorë, ngase as Ballkani nuk është siç ka qenë por edhe zhdukja e blloqeve ideologjike ka ndryshuar edhe raportin e fuqive të mëdha karshi Ballkanit dhe veçmas Kosovës që po shihet edhe me strategjitë, ekonomike ,politike dhe energjetike të shteteve të mëdha në regjion.
Respektimi i kritereve të barabarta të shteteve të Ballkanit si standard për konkurrimin në BE
Ngjarjet aktuale na bëjnë ti kushtojmë kujdes të veçantë rastit të Serbisë, ngase është gjenerues i të gjitha sfidave të konfliktit të djeshëm dhe bashkëpunimit dhe pajtimit të sotshëm dhe nesërm në Ballkanin Perëndimor. Problemi qëndron në faktin se Serbia zbaton kritere tjera për pakicat e veta , ndërsa kërkon kritere shumë më të favorshme për pakicën serbe jashtë Serbisë. Në këtë kontekst duhet zgjidhur çështjet bilaterale të trashëguara nga e kaluara, veçmas raportet ndëretnike dhe çështja e njohjes së statusit të Kosovës së ë pavarur. Kjo nënkupton inkluzivitetin e bashkëpunimit regjional, përkatësisht gjetjes së mënyrës që Kosova të merr pjesë në bashkëpunimin regjional si partnere i barabartë. Sa i përket kritereve ekonomike dhe ligjore duhet konstatuar se Ballkani dhe Kosova në periudhën e kaluar kanë pasur sukses kryesisht për të ruajtur një stabilitet makroekonomik përkundër krizë globale. Përveç kësaj shtetet e Ballkanit me aprovimin e mjaft ligjeve siç është ai për restituimin e pronës ,harmonizimin e ligjeve nacionale me ato të BE, ka bërë përparim të dukshëm në procesin e ndërtimit të ekonomisë s ë tregut. Duhet parë s e sa do të zhvillohet dinamika e reformave në pavarësimin e pushteteve ,veçmas gjyqësorit. Ndërsa, kur është në pyetjet tregu i punës mund të konstatohet se është njëri nga problemet më vendimtar të ekonomisë së Ballkanit por gjithësi pika më neuralgjike e Kosovës e cila ka rreth 45% nivelin e papunësisë ndërsa ,papunësia e shteteve tjera të Ballkanit sillet mes 15-20% të popullatës ekonomikisht aktive. Mes të papunësuarve janë kryesisht të rrinjët nën moshën 30 vjeçare me shkollë të mesme dhe fakultetet ,që tregon s e ekziston diskrepancë mes sistemit arsimor dhe nevojës absorbuese të tregut të punës. Përpos kësaj edhe politika joadekuate tatimore në fushën e fitime po paraqitet si pengesë zhvillimore, politika pensionale dhe iformaliteti ekonomik që krahas pasojave në rritjen e varfërisë ka edhe rritje rapide të ekonomisë së zezë . Krejt kjo imponon nevojën për reforma për të përparuar aftësinë e ekonomive nacionale që të përballoj presionin e tregut . Vlerësimet janë se problemet janë shkaktuar për arsye të mungesës së stimulimit të ekonomisë, ndikimi i madhe i shtetit në ekonomie, privatizimi jo zhvillimor, përforcimi i furnizimeve e publike dhe jofleksibilieti i tregut të tregut të punës.
Normalizimi i raporteve mes shteteve të Ballkanit si parakusht i normalizimit të raporteve mes Kosovës dhe Serbisë
Raportet mes shteteve të Ballkanit ende nuk janë konsoliduar plotësisht ,madje mes disa shteteve ke edhe çështje të hapura. Të gjitha këto ndikojnë edhe në raportin e Kosovës me Serbinë pavarësisht përpjekjeve që po bëhen kohët e fundit. Por ,objektivisht Kosova është bërë kusht vendimtarë që Serbia të përparoj në procesin e integrimeve evropiane. Mund ti veçojmë disa prioritete që ndikojnë në krijimin e ambientet të mirëfilltë të ndërlidhura me zbatimin e marrëveshjeve të arritura kohë më parë. Në këtë kontekst zgjidhja e çështjeve praktike në raportet mes Beogradit dhe Prishtinës përmes dialogut është kusht për çdo përparim në rrugën drejt BE që thuhet në rekomandimin e Komisionit evropian. Kjo do të thotë se Serbia duhet njohur pavarësinë e Kosovës, siç kanë vepruar shumica dërmues e BE dhe duhet arritur marrëveshje të konsiderueshme rreth çështjes ë hapur në veri meqë ajo me zbatimin e IBM de facto e ka njohur shtetin e Kosovës.